Ông Hoàng Trung Dũng, bí thư Tỉnh Ủy Hà Tĩnh, được ghi nhận “đánh giá cao đóng góp của Formosa trong nộp ngân sách và giải quyết việc làm cho người lao động.”
Theo báo Hà Tĩnh, trong năm 2020, Formosa Hà Tĩnh nộp thuế 440 triệu đô, bao gồm tạm nộp thuế nhà thầu 260 triệu đô.
“Từ khi xây dựng dự án, Formosa Hà Tĩnh luôn tạo cơ hội việc làm cho con em địa phương, định kỳ thăm hỏi giao lưu, tích cực tham gia các hoạt động xây dựng trường học, quan tâm cộng đồng, cứu hộ cứu nạn, trao phát học bổng… Tính đến nay, kinh phí thực hiện các hoạt động xã hội là khoảng 4.7 triệu đô,” báo Hà Tĩnh hôm 12 Tháng Giêng viết.
Tờ báo cũng cho hay, hiện Formosa Hà Tĩnh có 7,031 công nhân viên, trong đó có 6,388 người Việt Nam và dân Hà Tĩnh chiếm 76%. Ngộ một điều là, bài báo “khen ngợi tích cực” trên được tờ báo đăng tải hơn nửa tháng sau khi báo VietNamNet cho hay nhà máy Formosa Hà Tĩnh tuy vốn 10 tỷ đô nhưng đã lỗ dồn hơn 1 tỷ đô.
Con số này được trích từ bản báo cáo tài chính năm 2019 của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài do Bộ Tài Chính thống kê.
Trong vụ này, việc báo Hà Tĩnh ghi nhận Formosa Hà Tĩnh nộp thuế “hàng trăm triệu đô la” khiến công luận nghi ngờ, vì khoản nộp thuế 440 triệu đô tương phản hoàn toàn với tường thuật của VietNamNet hồi cuối Tháng Mười Hai, 2020: “Đóng góp của Formosa Hà Tĩnh cho ngân sách nhà nước chưa tương xứng với những ưu đãi về đất đai, thuế… dành cho doanh nghiệp lớn.” Báo VietNamNet dẫn chứng là năm 2019, Formosa chỉ nộp thuế 51.6 tỷ đồng (2.2 triệu đô) do công ty này đang trong thời hạn hưởng nhiều ưu đãi.
Đến nay, báo Hà Tĩnh gần như là tờ báo duy nhất đăng tin “tích cực” về Formosa trong lúc các báo khác có phần dè dặt mỗi khi đề cập đến nhà máy này.
Nhắc lại, Báo VietNamNet hôm 24 Tháng Mười Hai 2020, dẫn thông tin từ báo cáo tài chính năm 2019 của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) do Bộ Tài Chính ghi nhận nhà máy Formosa Hà Tĩnh tuy vốn 10 tỷ đô la, nhưng hiện nay đã lỗ dồn hơn 1 tỷ đô la. Thống kê cho thấy, doanh thu của công ty này năm 2019 là trên 72 nghìn tỷ đồng, tăng 11,7% so với năm 2018 nhưng năm 2019 vẫn báo lỗ tới hơn 11,5 nghìn tỷ đồng. Con số này gấp 4,2 lần so với mức lỗ 2.727 tỷ đồng của năm trước đó.
Bộ Tài chính nhận định, Tập đoàn Formosa đang sử dụng vốn ngắn hạn đầu tư tài sản dài hạn. Ngoài ra, nợ ngắn hạn của Formosa Hà Tĩnh đã vượt quá tài sản ngắn hạn là hơn 25,4 nghìn tỷ đồng, dẫn đến hệ số về khả năng thanh toán hiện thời ở mức thấp là 0,6 lần. Ngoài ra, Bộ tài chính cũng cho rằng việc nộp thuế của tập đoàn Formosa là “đóng góp cho ngân sách nhà nước chưa tương xứng với những ưu đãi về đất đai, thuế… dành cho doanh nghiệp lớn”. Theo đó, Formosa Hà Tĩnh năm 2019 chỉ nộp ngân sách nhà nước 51,6 tỷ đồng.
Vấn đề nhập nhèm thuế đã khiến Formosa gặp nhiều chỉ trích của dư luận. Hôm 23 Tháng Chín 2020, báo Pháp Luật TP.HCM đưa tin “Cục Thuế tỉnh Hà Tĩnh cho biết, vừa phát hiện, truy thu tiền thuế công ty TNHH Gang Thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) hơn 1,278 tỷ đồng”. Dù vậy, quan chức ngành thuế tại Hà Tĩnh lại ra sức bênh vực tập đoàn này, như là ông Trương Quang Long, cục phó Thuế Hà Tĩnh, lên tiếng trên báo Dân Trí khẳng định rằng Formosa Hà Tĩnh “rất nghiêm túc về các nghĩa vụ thuế.”
Hiện nay, chính quyền Hà Tĩnh đang dành cho tập đoàn Formosa những ưu đãi lớn, như sẵn sàng cho Formosa thuê lại diện tích rộng lớn, lên tới hơn 3.300ha (gồm hơn 2.000ha mặt đất và hơn 1.293ha mặt nước). Hà Tĩnh còn vượt mặt trung ương, cho Formosa thuê đất tới 70 năm (dù quy định Việt Nam chỉ cho phép cho thuê tối đa 50 năm). Tổng tiền thuê đất và mặt nước trong 70 năm Formosa chỉ phải bỏ ra 4,455 triệu USD (tương đương hơn 96,22 tỷ đồng).
Bên cạnh đó, Formosa còn nhận hàng loạt ưu đãi về thuế, như: Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm đầu đi vào sản xuất; giảm 50% thuế trong 9 năm tiếp theo; và chỉ phải đóng thuế thu nhập 10% trong 50 năm còn lại (trong khi các công ty khác phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp ở mức 22%); nếu lỗ, Formosa được chuyển lỗ sang các năm tiếp theo; giảm 50% thuế thu nhập cá nhân; miễn thuế nhập khẩu máy móc, thiết bị tạo tài sản cố định…
Theo truyền thông nhà nước, hiện Formosa Hà Tĩnh là một trong số doanh nghiệp thép lớn nhất Việt Nam. Cổ đông lớn nhất của doanh nghiệp này là tập đoàn Nhựa Formosa (Đài Loan) cùng hai công ty khác, một của Đài Loan, một của Nhật Bản.
Formosa là doanh nghiệp FDI được nhận nhiều ưu đãi thuế quan như miễn, giảm thuế thu nhập trong một số năm đầu tiên, miễn thuế nhập cảng các loại máy móc, thiết bị… theo báo Dân Trí. Cũng cần nhắc lại, hồi năm 2016, Formosa bị Tổng Cục Thuế truy thu thuế giá trị gia tăng VAT với số tiền hơn 223 tỷ đồng (9.5 triệu đô).
Tổng hợp
