Báo Tuổi Trẻ từng đưa tin: “Sáng 25-6, cử tri ở Đồng Nai đã có ý kiến với đại biểu Quốc hội Võ Văn Thưởng – Trưởng Ban Tuyên giáo trung ương – về việc đôn đốc Thanh tra Chính phủ sớm công bố kết luận thanh tra 2 dự án Sơn Tiên, Long Hưng”.
Nhưng họ không thể kiên nhẫn chờ thêm nữa. Hôm qua, 27-6, người dân Long Hưng, TP Biên Hòa, Đồng Nai đã có những phản ứng quyết liệt chống bị cướp đất – gọi đúng tên là cướp, không thể mỹ miều với cách gọi giải tỏa đền bù… Có gia đình còn mang cả quan tài ra chắn ngay trước cửa nhà, thề tử thủ giữ đất. Tình hình căng như dây đàn.
Long Hưng là tên đất xuất hiện từ cuối thế kỷ XIX, được ghi nhận đầu tiên trong Địa chí tỉnh Biên Hoà năm 1901, nay là xã thuộc TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, tổng diện tích 1134, 33 ha, dân số hơn 5.900 người, sống hầu như thuần nông nghiệp.
Thật không may, địa phương này lại nằm ở vị trí đắc địa, rất thuận lợi về mặt giao thông. Xã Long Hưng nằm gần quốc lộ 51 nối với Bà Rịa – Vũng Tàu, gần cao tốc Sài Gòn – Long Thành – Dầu Giây. Nó là một cửa ngõ trên đường từ miền Đông vào, Đà Lạt, Bình Phước, Bình Dương xuống, trước khi vào Sài Gòn. Theo quy hoạch mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt, các tuyến đường cao tốc, xa lộ hiện đại tỏa đi các ngã đều đi qua hoặc chạy bên cạnh địa phương này. Long Hưng giáp ranh, chỉ cách quận 9, TP Hồ Chí Minh một con sông Đồng Nai, cách trung tâm TP. Biên Hòa 7 km, cách trung tâm TP.Hồ Chí Minh 20km, cách sân bay quốc tế Long Thành trong tương lai 15 km, cách khu công nghệ cao quận 9 – TP Hồ Chí Minh khoảng 9 km, cách trạm cuối của tuyến Metro Bến Thành – Suối Tiên 6 km… Chính vì thế, những kẻ mang dã tâm ăn đất đã không rời cặp mắt khỏi Long Hưng – mảnh đất vàng, không phải chỉ bây giờ mà đã từ hơn 10 năm trước.
Ngày 8-8-2016, siêu dự án Dreamland City – Khu đô thị Long Hưng của Liên hiệp Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Tổng hợp Đồng Nai (Dona Co.op) cùng hai đối tác là Kepppel Land và VinaCapital, có diện tích gần 1.300 ha, tổng vốn đầu tư gần 2 tỷ USD được công bố. Phần đất của Long Hưng phải giao cho dự án lên tới 899,35 ha (xấp xỉ 86% tổng diện tích toàn xã).
Phần lớn nhất trong miếng bánh khổng lồ đương nhiên thuộc về Dona Co.op. Tập đoàn đầy tai tiếng này vốn chỉ là một HTX được thành lập vào năm 2002 với số vốn ít ỏi 450 triệu đồng do 30 xã viên đóng góp. Nhưng, được sự giới thiệu và ủng hộ của Ban Kinh tế Tỉnh ủy Đồng Nai, chỉ 5 năm sau đó, khi chính thức trở thành Dona Co.op với 5 tỷ đồng vốn, nó đã được Đồng Nai ưu ái giao tới 11 triệu m2 đất. Đến thời điểm 2016, với Siêu dự án Dreamland City, nó tiếp tục được giao thêm 13 triệu m2 đất nữa. Cùng với các siêu dự án, Dona Co.op cũng trở thành một siêu thế lực, “có thể vẽ lại toàn bộ bản đồ quy hoạch đất đai ở Đồng Nai”.
Bùi Thanh Trúc, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Dona Co.op, là đương sự đang trốn thi hành án đã tuyên trong một phiên xử phúc thẩm năm 1999 tại TP Hồ Chí Minh, giờ đây có thể nghênh ngang như một “trời ở dưới trời”. Ông ta từng vào tận Tỉnh ủy, UBND tỉnh Đồng Nai đập bàn quát ghế, to tiếng mắng chửi từ Phó Chủ tịch tỉnh đến các Giám đốc Sở khi trái ý.
Dona Co.op làm ăn, kinh doanh kiểu gì để trở nên siêu giàu, siêu quyền lực? Xin thưa: kiểu ăn cướp! Người Long Hưng được đền bù, tùy loại, có khi chỉ 60.000 đồng/m2 đất để giật sập nhà, chặt vườn, đào ruộng, san dời mồ mả tổ tiên. Nhưng nếu mua lại nền đất trong khu dân cư mới đã được hoàn thiện cơ sở hạ tầng, họ sẽ phải trả từ 14-17 triệu đồng/m2. Khu đắt nhất, có thể trùng vị trí nền nhà hoặc mảnh vườn cũ đã bị thu hồi, giá có thể lên tới 29 triệu đồng/m2 – gấp 483 lần giá được đền bù.
Thặng dư man rợ!
Và tất nhiên, người nông dân mất đất không cam. Họ chống lại. Hàng chục người đã vì thế mà vướng vòng lao lý vì tội “chống người thi hành công vụ”, “phá hoại chủ trương chính sách”. Không cần tới 20 năm, chỉ mất chưa đầy 3 năm, một Thủ Thiêm oan khuất thứ hai đã hiện diện ở Long Hưng. Và hôm nay, họ mang cả quan tài đặt trước nhà, thề sống chết giữ đất. Không ai xúi giục, không có thế lực thù địch nào giật dây, cũng chẳng có kẻ cầm đầu tổ chức hay hành động chống phá chủ trương chính sách nào. Chỉ đơn giản, người nông dân bị tước đất đang tự đứng lên chống những tập đoàn kẻ cướp, chống tư bản hoang dã và man rợ. Họ đấu tranh ngay trên mảnh vườn, ngay trước cửa nhà mình. Kẻ nào gán cho họ những câu từ mang âm mưu phe nhóm ch.ính trị, bất kỳ ai nghe cũng có quyền vả vào mồm chúng mà tôi chắc không có gì sai trái!
Ở Long Hưng nhóm lợi ích đã phình ra, mạnh lên thành tư bản thân hữu; chính sách và bộ máy công quyền đang tiếp tay, tiếp sức cho tư bản man rợ tước đoạt tài sản, tư liệu sản xuất và đời sống của nhân dân. Nhìn thẳng vào sự thật đi: trên cả nước, không chỉ có một “điểm nóng” Long Hưng hình thành sau chỉ vài ba năm hay một Thủ Thiêm tiếng oan dậy đất suốt hai chục năm trời.
Bây giờ, chỉ cần một nguyên nhân cụ thể thôi: vỡ nợ công, sập quỹ lương hưu, một trận đói, sập sàn chứng khoán, một đại thiên tai, một giai đoạn khan hiếm hàng hóa (do bị cuốn vào chiến tranh thương mại chẳng hạn), một đợt khủng hoảng tài chính lớn… liệu đất nước có còn được bình yên. Khi lương tri xã hội cảm thấy bất lực và tuyệt vọng với hệ thống luật pháp thì người dân sẽ có khuynh hướng ủng hộ biện pháp thay đổi bằng bạo lưc.
Thay vì loay hoay mãi với việc tìm nguyên nhân, giải thích khái niệm, xác định và đặt tên gọi phù hợp cho một thế lực thù địch khá mơ hồ, phải chăng nên quyết liệt vào cuộc với những giải pháp vì quyền lợi của nhân dân và xã hội. Trước hết là triệt để chống tham nhũng, quan liêu, chống lũng đoạn xã hội trong kinh tế và đề cao thượng tôn luật pháp. Nếu chỉ dừng lại ở mức xác định thực tế bại hoại đang diễn ra đồng khắp, cực kỳ nghiêm trọng chỉ là những mặt tiêu cực, xảy ra ở một bộ phận biến chất tha hóa nào đó, gốc rễ vấn đề dẫn đến nguy cơ sẽ còn nguyên.
Đừng vội vã quy chụp quan điểm. Tôi chỉ mong viết những dòng này như đưa ra một lời cảnh báo.
Nguồn: Nguyễn Hồng Lam
