Thật bất ngờ trước thông tin Công ty Cổ phần Cấp nước Hải Phòng – là doanh nghiệp cấp nước lớn nhất ở miền Bắc lại có kết quả kinh doanh ɓết ɓát ᴛнậм chí là ᴛнua kéм cả đàn em. Câu hỏi đặt ra ở đây là, vì sao Công ty Cấp nước Hải Phòng ᵭộc quyềɴ nhưng vẫn lỗ, tiền chảy đi đâu?
Với tiền thân từ Nhà máy nước Uông Bí do Pháp xây dựng từ năm 1905, đến năm 1955, sau khi Hải Phòng được giải phóng, nhà máy nước được thành phố tiếp quản và liên tục phát triển như ngày nay.
Được biết, Công ty Cổ phần Cấp nước Hải Phòng – HPW có vốn điều lệ 742 tỉ đồng, phần vốn nhà nước chiếm 80,6% do UBND TP.Hải Phòng quản lý. Và ông Trần Việt Cường là người đại diện phần vốn nhà nước giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT. Là doanh nghiệp cấp nước có sản lượng lớn thứ 2 ở miền Bắc (chỉ đứng sau Công ty nước sạch Hà Nội Hawacom) và là doanh nghiệp cấp nước lớn nhất ở miền Bắc đã cổ phần hóa. Sau khi cổ phần hóa, doanh thu của HPW đã tăng từ 689 tỉ năm 2016 lên tới 996 tỉ đồng năm 2020.
Hiện Cty CP Cấp nước Hải Phòng có 7 đơn vị sản xuất, 7 xí nghiệp, chi nhánh cấp nước và 10 phòng ban với tổng số cán bộ công nhân lao động (CNLĐ) là 1.035 người. Hằng ngày, Cty cung cấp nước sạch cho trên 1,4 triệu dân số với 322 đấu nối trải khắp các địa bàn 7 quận nội thành và một số thị trấn xã thuộc các huyện An Dương, Vĩnh Bảo, Thủy Nguyên, An Lão, Kiến Thụy và Cát Hải của Hải Phòng.
Do là cánh chim đầu đàn ngành cấp nước toàn quốc, được UBND TP.Hải Phòng ưu ái nên HPW có nhiều khoản viện trợ không hoàn lại và tài trợ ưu đãi của Nhật Bản để học tập kinh nghiệm, nâng cao chất lượng nhân lực, đầu tư nâng cấp hệ thống cấp nước…; không chịu áp lực cạɴʜ ᴛraɴʜ giữa các công ty cấp nước trên cùng một địa bàn; kinh doanh trên địa bàn có nhiều ưu thế về dân số và tăng trưởng nên tiềm năng rất lớn.
Là công ty lớn nhất nhì miền Bắc nhưng doanh thu quý I/2021 của HPW chỉ đạt 235,5 tỉ đồng, xấp xỉ quý I/2020. Theo tài liệu Đại hội cổ đông, năm 2020 HPW có doanh thu hợp nhất 996 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ 89,3 tỉ, chia cổ tức 8%. Năm 2021, HPW đặt kế hoạch doanh thu 948,7 tỉ đồng và lợi nhuận sau thuế 84,6 tỉ đồng.
Mặc dù được ưu đãi khủng nhưng hiệu quả kinh doanh của HPW lại thua xa nhiều “đàn em”. So sánh với các doanh nghiệp cùng ngành cấp nước thì tỉ suất lợi nhuận/doanh thu và lợi nhuận/vốn điều lệ của HPW thuộc loại rất thấp. Đơn cử như Công ty Cổ phần Cấp nước Long Khánh (Mã chứng khoán: LKW) có EPS (tỉ suất lợi nhuận trên cổ phần) năm 2020 đạt 5.520 đồng (gấp 4 lần HPW) và có tỉ suất lợi nhuận sau thuế/doanh thu đạt 28,75% (gấp 3 lần HPW).
Hay như Công ty Cổ phần Đầu tư nước sạch Sông Đà (Mã chứng khoán:VCW) có doanh thu chỉ bằng nửa HPW nhưng lợi nhuận lớn gấp đôi HPW, nói cách khác tỉ lệ lợi nhuận/doanh thu của VCW cao gấp 4 lần HPW. Một ví dụ khác là Công ty Cổ phần Cấp nước Bà Rịa-Vũng Tàu có doanh thu nhỏ hơn HPW khá nhiều nhưng lợi nhuận lại lớn gần gấp 3 lần HPW.
Tuy bị đàn em vượt mặt về doanh thu nhưng HPW lại có điểm mà khó có đàn em nào sánh bằng. Đó là HPW đang quản lý và sử dụng 36 lô đất lớn với tổng diện tích 212.531 m2 ở nhiều vị trí vàng tại Hải Phòng, ví dụ như: 2205,5 m2 ở 54 Đinh Tiên Hoàng, Q. Hồng Bàng; 86.427,5 m2 ở 249 Tôn Đức Thắng – Q. Lê Chân; 2688,7 m2 ở khu đô thị Cựu Viên – Q. Kiến An; 30.045m2 ở xã Thái Sơn, huyện An Lão, 12.668,8 m2 ở Phường Vạn Sơn – Quận Đồ Sơn, 658m2 ở 426 Lê Duẩn – Q. Kiến An…Kinh doanh nước sạch liệu có cần quản lý rất nhiều đất vàng như thế không? Liệu nguồn thu từ số đất này có được đóng góp vào ngân sách?
Theo đánh giá của giới đầu tư chỉ ra thực trạng chỉ số tài chính của HPW chưa phản ánh đúng tiềm năng và lợi thế của công ty. Câu hỏi đặt ra ở đây là được ưu ái gần như từ A tới Z, nhưng vì sao hiệu quả kinh doanh của HPW lại thua kém nhiều đàn em như thế? Phải chăng đằng sau câu chuyện kinh doanh ɓết ɓát này là một kịch bản được dàn dựng để thực hiện âм мưu ɓòn ɾút nào đó?
Thiết nghĩ, HPW nên cổ phần hóa hoàn toàn, hãy để HPW hoạt động đúng tiềm năng của nó. Cần phải cải thiện về năng lực quản trị, hợp lý hóa chi phí, năng suất lao động…Đừng để nguồn vốn nhà nước sử dụng kéм hiệu quả şai mục đích.
T.L
