Đầu tư vào Cà Ná, Hoa Sen thu được món lợi khủng, thấy trước được miếng mồi béo bở đại gia Lê Phước Vũ không kìm chế được phải thốt lên câu “Ngu gì mà không làm thép” và câu nói ấy đi vào huyền thoại Ngành thép khi nhắc đến ông Vũ. Ông chủ Hoa Sen thì ngày càng giàu sụ nhờ chiêu trò lách tiền thuê đất, người dân nơi đây phải đối mặt thảm họa môi trường của Fomosa thứ 2 đang sắp xảy ra.
Dự án mặc dù vấp phải sự phản đối quyết liệt của công luận, nhưng có lẽ ông Vũ đã biết trước được kết quả, nên ông thản nhiên và bắt tay vào việc chuẩn bị chu đáo cho dự án. Nhưng dường như đến hôm nay thì dự án gần như là thành công tốt đẹp. Khi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng đã chấp thuận cho mở rộng diện tích Khu công nghiệp Cà Ná từ 827 ha lên 1.500 ha hồi đầu tháng 10/2016. Mới đây Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng đã ký chấp thuận điều chỉnh công năng, quy mô và quy hoạch Khu bến cảng Cà Ná, Ninh Thuận.
Đây là một bước tiến chính thức sau những nỗ lực của Tập đoàn Hoa Sen liên quan đến kế hoạch xây dựng nhà máy thép ở bãi biển Cà Ná. Mục đích tạo cơ sở hạ tầng để xây dựng và vận hành tổ hợp luyện cán thép Cà Ná Hoa Sen.
Hoa sen đầu tư vào Cà Ná gồm 3 hạng mục: Dự án Khu công nghiệp Cà Ná, Dự án cảng quốc tế Cà Ná, dự án tổ hợp luyện cán thép Cà Ná Hoa Sen. Dự án Khu công nghiệp Cà Ná nhằm xây dựng hạ tầng cho dự án thép. Dự án cảng quốc tế Cà Ná nhằm phục vụ nhập khẩu than, quặng, vật tư nguyên liệu và xuất khẩu thép thành phẩm.
Cả ba hạng mục, đều do Tập đoàn Hoa Sen làm chủ đầu tư. Nhưng để thực hiện, Sở Kế hoạch và Đầu tư Ninh Thuận đã cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho ba pháp nhân, gồm: Công ty TNHH một thành viên đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Hoa Sen Cà Ná – Ninh Thuận, Công ty TNHH một thành viên Cảng tổng hợp quốc tế Hoa Sen Cà Ná – Ninh Thuận và Công ty THNN một thành viên đầu tư Khu liên hợp luyện cán thép Hoa Sen Cà Ná – Ninh Thuận.
Đầu tư vào Cà Ná, Hoa Sen không chỉ làm thép
Vì sao Hoa Sen lại tách thành ba pháp nhân để thực hiện một dự án? Đây là chiêu lách tiền thuê đất thật xảo quyệt của đại gia Lê Phước Vũ. Đến đây thì ta thấy rõ nguồn thu khủng của tập đoàn Hoa Sen khi chưa bắt tay vào sản xuất thép.
Theo sự ưu đãi của tỉnh Ninh Thuận dành cho Hoa Sen, dự án khu công nghiệp Cà Ná nằm trong danh mục được miễn tiền thuê đất, mặt nước trong suốt vòng đời của dự án. Đơn vị đầu tư, quản lý vận hành dự án được toàn quyền quyết định giá cho thuê đất đối với các nhà đầu tư thứ cấp. Trong khi dự án đầu tư nhà máy thép lại không có tên trong danh sách được miễn thế. Vì sao tỉnh không ưu đãi hết mà 1 dự án có thuế, 1 dự án không?
Với 1.500 ha đất Công ty đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Cà Ná Hoa Sen có thể cho Công ty đầu tư khu liên hợp luyện cán thép Hoa Sen Cà Ná thuê đất. Do đó, chỉ với động thái tách pháp nhân đầu tư hạ tầng khu công nghiệp ra khỏi pháp nhân làm thép, thì khoản tiền thuê đất trong 70 năm của dự án thép lẽ ra phải đóng vào ngân sách nhà nước lại vẫn nằm trong túi của Tập đoàn Hoa Sen. Hay đúng hơn, ông Lê Phước Vũ chỉ lấy tiền từ túi này bỏ sang túi kia và cả hai cái túi ấy đều là của ông.
Nhiều người dân tại hai xã Phước Diêm và Cà Ná (huyện Thuận Nam, Ninh Thuận) lo lắng siêu dự án thép có thể gây ô nhiễm môi trường, việc mưu sinh từ nghề biển sẽ bị ảnh hưởng
Đó là chưa kể, khi vận hành, việc một chủ đầu tư được tự quyết giá thuê đất cho chính họ, sẽ xảy ra tình trạng dùng nhà máy thép khai giá thuê đất cao để giảm thu nhập phải đóng thuế. Điều này cũng không đẩy thuế sang dự án hạ tầng khu công nghiệp, bởi vốn đầu tư ban đầu của họ đã lên đến 400 triệu USD, chưa kể chi phí vận hành thì không biết khi nào mới phải đóng thuế.
Chưa hết, hạng mục hạ tầng và cảng biển còn xin được áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong vòng 30 năm. Đây là mức ưu đãi vượt khung. Trong khi theo Hoa Sen, khi các dự án đi vào hoạt động, lợi nhuận trước thuế mỗi năm là 4.200 tỉ đồng. Chỉ trong 8 năm là họ đã có thể hoàn vốn đầu tư. Thế nhưng tỉnh Ninh Thuận lại ưu đãi vượt khung đối với Hoa Sen. Phải chăng dự án này tồn tại lợi ích nhóm?
Vấn đề đáng nói nữa là Ninh Thuận là tỉnh nghèo năm nào cũng trong tình trạng ngân sách thu không bù chi. Nhưng tại sao tỉnh không chút ngần ngại đi miễn thuế cho Hoa Sen những ưu ái mà nó sẽ lấy mất nguồn thu của chính địa phương họ. Khi làm kinh tế, người ta bỏ ra 10 đồng sẽ nhận về 100 đồng hoặc hơn thế nữa. Thiết nghĩ Hoa Sen nhận được ưu đãi như thế thì cũng sẽ có phần hậu lể xứng đáng đáp trả.
Hoa Sen thu được lợi nhuận lớn từ ngành sản xuất nhiều nguy cơ ô nhiễm môi trường, điều này hiển nhiên là ai cũng biết. Nhưng tại sao Ninh Thuận lại muốn xin ưu đãi vượt khung cho tập đoàn này? Lẽ nào Ninh Thuận lại không biết tiền thuê đất lẽ ra phải thu về cho ngân sách nhà nước? Phải chăng dự án này tồn tại lợi ích nhóm?. Nếu còn những dự án như Cà Ná Hoa Sen, Formosa…và những địa phương như Ninh Thuận, Hà Tĩnh thì đất nước sẽ còn thất thoát bao nhiêu nguồn thu cho ngân sách nữa.
T.V
